Kuş Pazarını Ziyaret

Adana’da kuş beslemek, özellikle de güvercin uçurmak çok yaygın bir hobidir. Adana’da her nedense evlerin çatıları olmaz. Damlar merdivenle çıkılabilen yaşam alanlarıdır. Apartman yaşantısına geçmeyenler için geceleri daha serin ortamlarda uyuyabildikleri yatak odalarıdır aynı zamanda. Bu damlar aynı zamanda kuş severlerin de hobilerini uyguladıkları alanlardır. Kuş sever (buna daha çok güvercin sever demek uygun düşer) Adanalılar damlarına yaptıkları donanımlı kafeslerde çeşit çeşit güvercin beslerler. Belli zamanlarda neredeyse evcilleştirdikleri bu kuşları uçurur, ucuna beyaz bir bez bağladıkları kamıştan yapılmış uzun sopa ile komut verir, kuşlarını diğer kuşçularla yarıştırırlar. Kuşçular arasındaki yarışın temeli, diğer kuşçunun kuşunu kandırıp kendi damına indirmektir. Kuşunu kaybeden kuşçu eğer değerli buluyorsa ancak bir miktar para ödeyerek kuşunu geri alabilir.

Güvercin Değiş Tokuşu

Böylesine yaygın, böylesine eğlenceli ve alış verişi oluşmuş bir hobinin tabiî ki pazarı da olmalı. Başka bir yerde böyle bir pazar var mıdır bilmem ama Adana’da onlarca (belki de yüzlerce) yıldır kurulan bir Kuş Pazarı bulunmakta…

İlk yıllarda güvercin değiş tokuşu yapmak üzere bir araya gelen kuş severler, daha sonra değiş tokuş yerine alış verişi tercih etmiş olmalı (Hâlâ pazarda değiş tokuş da geçerli olduğuna göre bu öngörüm doğrudur diye düşünüyorum). Kuş Pazarı son 15 yıla kadar Pazar günleri, kentin içinde Kazancılar Çarşısı’nda, ciğercilerle birlikte açılırken, günümüzde nedense bilinmez kent dışına çıkarılmıştır. Kuş Pazarı’nın kent dışına çıkarılması uzaklaşmaktan öte, kente uyumsuz unsurların çoğalmasını sağladığı için olumsuz olmuşsa da, konuya ilgili herkesin görmesine değer kültürel bir faaliyettir. Gelişen hayvan sevgisiyle birlikte Kuş Pazarı’nda artık sadece güvercin değil, kuşların her çeşidi, tavuk, ördek,  tavşan, kedi ve köpek gibi her türlü hayvan satılıp, değiş tokuşu yapılmaktadır.

Hayvan Sevgisi Ortak Değer

Ziyaret ettiğinizde göreceksiniz ki; Kuş Pazarı müdavimlerinin hepsinin ortak bir noktası bulunmaktadır. O da hayvan sevgisi… Bu yüzden hayvan sevgisini aşılamak istediğiniz çocuklarınız için bir eğlence ve eğitim yeridir. Hayvanların kafeslere kapatılarak teşhir edildiği hayvanat bahçeleri ile kıyaslarsanız, ne kadar çağdaş olduğunu göreceğiniz Kuş Pazarı geleneğinin bu yüzden yayılması taraftarıyız. Kuş Pazarı istisnasız her pazar sabahın erken saatlerinden itibaren kurulur ve öğle sonuna kadar devam eder. Ancak sizleri iki noktada uyarmalıyız. Birincisi maalesef yöneticilerimiz bu pazarın ne kadar önemli olduğunu anlamadıkları için bakımsız ve uzak bırakmışlar. Özellikle kış aylarında yerler çamurlu ve çevre kirli olabilir. İkincisi hayvan severlerin toplandığı bir alan olmasına rağmen, kentten uzakta olmasının da etkisiyle, araya yankesici ve kötü niyetli insanların da karışabileceğini dikkate alarak dolaşmalısınız. Bunun için eski ve korunmalı elbiseler giymenizi, üzerinizde fazla para taşımamanızı öneririz. Bunlara uyarsanız fazla sorun yaşamayacaksınızdır.

Biliyor musunuz?

Adana’daki Kuş Sevgisi Tarihe Dayanır Adana bir kaleler kentidir. Adana ilinin sınırları içinde 50 civarında tarihî kale olduğunu biliyoruz. Bu kaleler Akdeniz’den başlayıp, Toroslar’a kadar uzanır ve en fazla 15 kilometrelik aralarla kurulmuştur. Bölgede çok sayıda kale olması doğaldır. Çünkü Çukurova tarihten beri bereketli, bereketli olduğu kadar da göz dikilen bir yer olmuştur. Bu yüzden istilacılardan korunmalıdır. Ayrıca içlerde yaşayanlar denizlerden gelecek tehlikeleri önceden haber almalıdır ki tedbirlerini alabilsinler. İşte burada kalelerin niye 15 kilometrelik mesafede kurulduğu sorusunun da cevabı yatar. Bu mesafe ayna ve güvercin ile haberleşmenin en uygun olduğu mesafedir. Denizden bir düşmanın yanaşması ile birlikte, kaleden kaleye uçan güvercinler haberi birkaç saat içinde Toroslar’a kadar yayabilirler. Bu nedenle tarihte güvercin beslemek bir meslek hatta meziyet haline gelmiştir. Bölgedeki güvercin sevgisinin temeli de bu tarihî gerçeğin içinde yatar.

Nasıl Gidilir?

Kuş Pazarı’nın şimdiki yeri Karşıyaka’da Karataş Yolu üzerindedir. Hilton Kavşağı’ndan güneye dönüp Hilton Otel’in önünden geçtikten sonra, Çukobirlik Karşıyaka Tesisleri civarındadır. Çukobirlik civarında sormalısınız. İşaret levhası veya tabela maalesef bulunmuyor.

*Destinasyon Programı ve Fotoğraflar, S. Haluk Uygur’un “52 Hafta Adana ve Çevresi” kitabından alınmıştır.

Fotoğraflar; İlhan Maraşlı