Eshab-ı Kehf… Mağara Arkadaşları

Tam 33 farklı şehir bizde diyor… Bunun dördü Türkiye sınırları içinde… Efes, Afşin, Lice ve Tarsus. Yirmi dokuzu ise dünyaya dağılmış. Sadece Ürdün’de 5 tane Eshab-ı Kehf diye iddia edilen yer var. Gördüğünüz gibi, Afşin ve Tarsus bölgemizde. Lice de uzak sayılmaz… Diyarbakır da… Ashab-ı Kehf veya Eshab-ı Kehf diye anılan kutsal olayın geçtiği mekâna dünyada birçok yerin sahip çıkması doğal…  Çünkü hem İncil, hem de Kur’an kısaca “Mağara Arkadaşları” veya “Mağara Sahipleri” diyebileceğimiz Eshab-ı Kehf Efsanesi’ne yer veriyorlar. Hatta bizim kutsal kitabımızda Kehf (Mağara) isimli bir sure var. Bu surede, efsanenin yaygın anlatılış biçimi doğrulanmasına rağmen, detaylarda bazı farklılıklar görülüyor.

Eshab-ı Kehf Efsanesi

Detaydaki bu farklılıkları incelemeden önce isterseniz kısaca efsaneye bir göz atalım: Dakyanus isimli bir kral hüküm sürerken, üçü sağ kolu, üçü de sol kolu olan altı genç yönetici, putperest olan krala karşı çıkıp, onu tek tanrı inancına, Hz. İsa’nın dinine davet ediyorlar. Tahmin edeceğiniz gibi, kral da onları azarlayıp daha iyi düşünmeleri gerektiğini söylüyor. Arkasından da bir tehdit savurmadan edemiyor… -Ya benim yoluma gelirsiniz… Ya da… Ya da’nın karşılığının ne olduğunu sizler de biliyorsunuz. Altı genç çaresiz şehri terk ediyorlar. Acımasız kral da onların arkasından askerlerini gönderiyor. Ve emrediyor. —Ya da’nın gereğini yerine getirin. Bencülüs isimli dağda saklanacak bir yer arayan gençler, yolda bir çobana rastlıyorlar… Amaçları yol sormak… Sığınacak bir yer bulmak… Çoban da gençlerin görüşünü benimsiyor ve onlara katılıyor. Çobanın bir de köpeği var… Kıtmir…

Roma da 300 Yıl Uyudu 300 veya 309…

 Ama gençler uyandığında sadece bir gün uyuduklarını zannederek, aralarından birini şehre alışverişe gönderiyorlar. Şehre giden genç fırıncıya 3 yüzyıl önceki parayı verince gerçek ortaya çıkıyor. O sırada artık toplum ve hükümdar tek tanrılı dini kabul etmiştir ve dolayısıyla gençler artık baş tacı edilecektir. (Gençlerin uyumasıyla geçen 300 yıl ile, Roma İmparatorluğu’nun Hıristiyanlığı kabulü için 300 yıl geçmesi gerekliliği  ilginç ve simgesel olarak yorumlanabilecek bir rastlantıdır). Gençlerin isimleri… Yemliha… Mekselina… Mislina… Mernuş… Debernuş…Şazenuş… Ve çoban Kefeştetayyuş. Ama aynı öyküyü anlatmalarına rağmen Hıristiyanlar isimleri şöyle sayıyorlar; Malta… Malchus… Martianus… Dionysius… Joannes… Serapion ve dikkat Costantinus. Niye mi dikkat? Çünkü Costantinus, Hıristiyanlığı kabul eden Roma İmparatoru’nun da ismidir.

Nerede?

Gerek İslam, gerekse Hıristiyan kaynaklarında Esab-ı Kehf Mağarası’nın nerede olduğu belirtilmiyor. Hıristiyan kaynaklarında “Efsus” isimli bir şehirden bahsedildiği için, Efes, Afşin ve Tarsus’un antik isimlerine gönderme yapılıyor. Kur’an’da ise bir yer belirtilmiyor, ancak mağaranın durumu “Güneş doğarken delikten güneşin sağa doğru hareket ettiği, batarken de onları yalayıp sola doğru kaydığı” şeklinde tarif ediliyor. Bu tarife dayanarak Afşinliler, bir heyete Afşin’deki mağaranın bu tarife uyduğunu tespit ettirmişler. Üstelik bunu mahkeme kararı haline de çevirmişler. Ancak Tarsus’taki mağarayı da incelediğinizde bu tarife uyduğunu görebilirsiniz.

Nasıl Gidilir?

Tarsus’taki Mağara, kentten yaklaşık 12 km. uzaktadır. Kentin içindeki trafik işaretleri sizi Eshab_ı Kehf’e taşıyacaktır. Mağaranın çevresinde restoran, büfe, alışveriş merkezi ve otel bulunur. Efes’teki mağara ise, harabelerin 1 km. kuzeyindeki Panayır Dağı’ndadır. İşaretler sizi taşır. Afşin’dekini ise kentte sorarak rahatlıkla bulabilirsiniz.

*Destinasyon Programı ve Fotoğraflar, S. Haluk Uygur’un “52 Hafta Adana ve Çevresi” kitabından alınmıştır.